Τι είναι θρόμβος και τι Φλεβική Θρόμβωση;

Τι ειναι οι θρόμβοι;

Οι θρόμβοι είναι πήγματα αίματος -δηλαδή σχηματισμοί από αίμα που έχει πήξει, που μπορούν να σχηματιστούν στο εσωτερικό ενός αγγείου (αρτηρίας ή φλέβας) και να διαταράξουν ή και να σταματήσουν τη ροή του αίματος στο εσωτερικό αυτού του αγγείου.
Εάν σχηματιστεί θρόμβος σε μία αρτηρία, μπορεί να εμποδίσει τη ροή του οξυγονωμένου αίματος προς το τμήμα του σώματος που προμηθεύεται αίμα από αυτό το αγγείο. Εάν σχηματιστεί θρόμβος σε μία φλέβα, τότε αποτελεί εμπόδιο για την επιστροφή του αίματος προς την καρδιά. Και στις δύο περιπτώσεις παρεμποδίζεται η φυσιολογική κυκλοφορία του αίματος.

Τι είναι Φλεβική Θρόμβωση

Ο σχηματισμός θρόμβου αίματος σε μία φλέβα, συνήθως των κάτω άκρων, ονομάζεται Φλεβική Θρόμβωση.

Εν τω βάθει Φλεβική Θρόμβωση ή εν συντομία ΕΒΦΘ είναι ο σχηματισμός ενός θρόμβου αίματος μέσα σε μία εσωτερική φλέβα

Επιπολής Φλεβική Θρόμβωση είναι ο σχηματισμός ενός θρόμβου αίματος μέσα σε μία επιφανειακή φλέβα

Τι είναι Πνευμονική Εμβολή

Σε ορισμένες περιπτώσεις, καθώς οι φυσικοί μηχανισμοί του σώματος διασπούν τον θρόμβο (αυτό αποκαλείται «ινωδολυτική» διαδικασία) είναι δυνατόν κομμάτια του θρόμβου γνωστά ως «έμβολα» να παρασυρθούν από την κυκλοφορία του αίματος και να ταξιδεύσουν μέσω αυτού προς τους πνεύμονες, προκαλώντας Πνευμονική Εμβολή ή εν συντομία ΠΕ.

Εάν συμβεί αυτό και ο θρόμβος είναι αρκετά μεγάλος σε μέγεθος, μπορεί να είναι επικίνδυνος, μερικές φορές ακόμη και να απειλήσει την ίδια τη ζωή.

 

Τι είναι Φλεβική Θρομβοεμβολή

Οι δύο αυτές καταστάσεις που διαβάσατε παραπάνω, δηλαδή η Φλεβική Θρόμβωση και η Πνευμονική Εμβολή,  είναι γνωστές ως Φλεβική Θρομβοεμβολή ή εν συντομία ΦΘΕ.

 

Βιβλιογραφικές αναφορές:

  1. Deep vein thrombosis: a clinical review , Emeka Kesieme, Chinenye Kesieme, Nze Jebbin, Eshiobo Irekpita, and Andrew Dongo J Blood Med. 2011; 2: 59–69.
  2. Venous thrombosis, Alisa S. Wolberg , Frits R. Rosendaal , Jeffrey I. Weitz , Iqbal H. Jaffer , Giancarlo Agnelli, Trevor Baglin & Nigel Mackman, Nature Reviews Disease Primers volume 1, Article number: 15006 (2015) doi:10.1038/nrdp.2015.6.

Συμπτώματα Φλεβικής Θρόμβωσης

Στη θρόμβωση, όπως και σε κάθε τι που μπορεί να μας συμβεί, είναι σημαντικό να ακούμε το σώμα μας.

Στην περίπτωση που παρατηρήσουμε οποιοδήποτε από τα παρακάτω συμπτώματα, πρέπει να επικοινωνήσουμε άμεσα με το γιατρό μας ή να πάμε στο πλησιέστερο εφημερεύον Νοσοκομείο.

Συμπτώματα Φλεβικής Θρόμβωσης:

Συνηθισμένα συμπτώματα στην Φλεβική Θρόμβωση, λόγω του σχηματισμού θρόμβου μέσα στις φλέβες, μπορεί να είναι πόνος, ερυθρότητα, ευαισθησία και οίδημα (πρήξιμο) γύρω από την περιοχή στην οποία βρίσκεται ο θρόμβος, που τις περισσότερες φορές είναι τα κάτω άκρα.

Συμπτώματα Πνευμονικής Εμβολής:

Στην περίπτωση της Πνευμονικής Εμβολής μπορεί να προκληθούν συμπτώματα όπως δυνατός πόνος στο στήθος, δυσκολία στην αναπνοή, βήχας και ζαλάδα ή και ακανόνιστος καρδιακός παλμός. Στο γιατρό ή στο εφημερεύον Νοσοκομείο, θα γίνουν οι απαραίτητες εξετάσεις για να διαπιστωθεί αν πραγματικά έχετε θρόμβωση. Εάν αυτό συμβαίνει, θα ξεκινήσετε φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπισή της.

Βιβλιογραφικές αναφορές:

  1. Deep vein thrombosis: a clinical review, Emeka Kesieme, Chinenye Kesieme, Nze Jebbin, Eshiobo Irekpita, and Andrew Dongo J Blood Med. 2011; 2: 59–69.
  2. Venous thrombosis, Alisa S. Wolberg , Frits R. Rosendaal , Jeffrey I. Weitz , Iqbal H. Jaffer , Giancarlo Agnelli, Trevor Baglin & Nigel Mackman, Nature Reviews Disease Primers volume 1, Article number: 15006 (2015) doi:10.1038/nrdp.2015.6.
  3. Antithrombotic Therapy for VTE Disease, CHEST Guideline and Expert Panel Report, Clive Kearon, MD, PhD et al., CHEST 2016; 149(2):315-352.
  4. Antithrombotic Therapy and Prevention of Thrombosis, 9th ed: American College of Chest Physicians Evidence-Based Clinical Practice Guidelines CHEST 2012; 141(2)(Suppl):e419S–e494S.

Διάγνωση Φλεβικής Θρόμβωσης

Για να διαπιστωθεί εάν πάσχετε από θρόμβωση θα σας γίνουν κάποιες απαραίτητες αιματολογικές εξετάσεις που συνήθως είναι ενδεικτικές για την ύπαρξη ή όχι Φλεβικής Θρομβοεμβολής.

Εάν ο γιατρός υποψιαστεί Φλεβική Θρομβοεμβολή από την κλινική εξέταση και τις αιματολογικές εξετάσεις, η οριστική διάγνωση για την ύπαρξη Φλεβικής Θρόμβωσης θα γίνει με τους αγγειακούς υπερήχους (το γνωστό τρίπλεξ), ενώ για την Πνευμονική Εμβολή με την αξονική αγγειογραφία πνευμόνων.

Σε περίπτωση που οι εξετάσεις αυτές είναι θετικές, μπορεί να χρειασθεί η εισαγωγή σας στο Νοσοκομείο ή δεδομένου ότι υπάρχουν διαθέσιμες θεραπείες να ξεκινήσετε αντιπηκτική αγωγή, ώστε να προληφθεί περαιτέρω έκθεσή σας σε κίνδυνο. Στην περίπτωση της Φλεβικής Θρόμβωσης η θεραπεία συνήθως διαρκεί 3-6 μήνες, ενώ για τη θεραπεία της Πνευμονικής Εμβολής η θεραπεία διαρκεί 6-12 μήνες. Ο γιατρός σας όμως θα αποφασίσει, ανάλογα με το πλήρες ιστορικό σας, την βέλτιστη διάρκεια θεραπείας για εσάς.

Βιβλιογραφικές αναφορές:

  1. Diagnosis of DVT, Antithrombotic Therapy and Prevention of Thrombosis, 9th ed: American College of Chest Physicians, Evidence-Based Clinical Practice Guidelines, CHEST 2012; 141(2)(Suppl):e351S– e418S.
  2. 2014 ESC Guidelines on the diagnosis and management of acute pulmonary embolism The Task Force for the Diagnosis and Management of Acute Pulmonary Embolism of the European Society of Cardiology (ESC). European Heart Journal doi:10.1093/eurheartj/ehu283.

 

Θεραπεία Φλεβικής Θρόμβωσης

Η θεραπεία φλεβικής θρόμβωσης συνίσταται για να εμποδίσει τον οργανισμό σας να σχηματίσει και νέους θρόμβους καθώς και για να σταματήσει την ανάπτυξη σε μέγεθος των ήδη υπαρχόντων θρόμβων. Η θεραπεία αποτελείται από φάρμακα που αναφέρονται συνήθως ως «αντιπηκτικά του αίματος» ή/και «αντιθρομβωτικά».

Τα αντιπηκτικά δουλεύουν επηρεάζοντας το μηχανισμό πήξης του αίματος στο σώμα, παρατείνοντας το φυσιολογικό χρόνο που απαιτείται για την πήξη του. Ο χρόνος αυτός προσδιορίζεται με κάποιες εξετάσεις αίματος. Όμως, αυτά τα φάρμακα δεν διαλύουν τυχόν θρόμβους που έχουν ήδη σχηματιστεί. Το σώμα σας έχει από μόνο του το κατάλληλο σύστημα για να το κάνει αυτό με φυσικό τρόπο μέσα σε διάστημα μερικών εβδομάδων έως μηνών. Συνήθως η θεραπεία της Φλεβικής Θρομβοεμβολής περιλαμβάνει δύο φάσεις:

  • Μία σύντομη αρχική (ημέρες) και
  • Μία μακρότερη (μήνες) για την ολοκλήρωσή της.

Και οι δύο αυτές φάσεις είναι σημαντικές και θα πρέπει να τις ολοκληρώσετε σωστά ώστε να έχετε μια επιτυχή αντιμετώπιση της Θρόμβωσης.

Στην περίπτωση της Φλεβικής Θρόμβωσης η θεραπεία κρατάει συνήθως από 3 έως 6 μήνες, ενώ στην περίπτωση της Πνευμονικής Εμβολής  από 6 έως 12 μήνες. Ο γιατρός σας θα αποφασίσει τη διάρκεια της αγωγής ανάλογα και με το ιατρικό σας ιστορικό.

 

Ποια είναι τα πιθανά προβλήματα από ανεπιθύμητες ενέργειες οι οποίες σχετίζονται με την αντιπηκτική θεραπεία;

Εφόσον λαμβάνετε το φάρμακο όπως σας έχει συσταθεί από το γιατρό σας, δεν είναι ιδιαίτερα πιθανό να παρουσιαστούν προβλήματα. Ωστόσο, παρακαλούμε να επικοινωνήσετε άμεσα με το Νοσοκομείο ή το γιατρό σας εάν:

  • Υποστείτε κάποιο τραυματισμό, ιδιαίτερα στο κεφάλι σας, στα μάτια σας ή στις αρθρώσεις σας.
  • Αιμορραγείτε πολύ από ένα κόψιμο, ή αιμορραγείτε από τη μύτη σας ή τα ούλα σας για περισσότερο από πέντε λεπτά.
  • Παρατηρήσετε (οι γυναίκες) ασυνήθιστα έντονη εμμηνόρροια.
  • Παρατηρήσετε κάποια ανεξήγητη μελανιά, ιδιαιτέρως μαύρα ή καφέ στίγματα στο δέρμα σας, ενώ δεν έχετε τραυματιστεί.
  • Παρατηρήσετε έντονο μελάνιασμα ή ερυθρότητα γύρω από το σημείο της ένεσης.
  • Παρατηρήσετε στον εμετό σας αίμα ή σωματίδια που ομοιάζουν με κόκκους καφέ.
  • Παρατηρήσετε κοκκινωπής απόχρωσης ούρα ή μαύρα κόπρανα.
  • Βιώνετε έντονες αλλαγές στη γενική κατάσταση της υγείας σας όπως για παράδειγμα εμετό, διάρροια, πυρετό, πόνο στο στήθος ή δυσκολία στην αναπνοή.

Βιβλιογραφικές αναφορές:

  1. Antithrombotic Therapy for VTE Disease, CHEST Guideline and Expert Panel Report, Clive Kearon, MD, PhD et al., CHEST 2016; 149(2):315-352.
  2. Antithrombotic Therapy and Prevention of Thrombosis, 9th ed: American College of Chest Physicians Evidence-Based Clinical Practice Guidelines CHEST 2012; 141(2)(Suppl):e419S–e494S.
  3. 2014 ESC Guidelines on the diagnosis and management of acute pulmonary embolism The Task Force for the Diagnosis and Management of Acute Pulmonary Embolism of the European Society of Cardiology (ESC). European Heart Journal doi:10.1093/eurheartj/ehu283.

 

Σημαντικά πράγματα που πρέπει να θυμάστε για τη Φλεβική Θρόμβωση

 

Όταν ακολουθείτε μια θεραπευτική αγωγή για τη θρόμβωση είναι ιδιαίτερα σημαντικό να λαμβάνετε το φάρμακο όπως σας έχει συσταθεί.

Μπορείτε να ενισχύσετε τις πιθανότητες επιτυχίας της θεραπείας σας ακολουθώντας τις παρακάτω οδηγίες:

 

  • Να λαμβάνετε την φαρμακευτική αγωγή σας και να πραγματοποιείτε τους αιματολογικούς ελέγχους σας, όποτε σας ζητείται.
  • Να έχετε μαζί σας ένα βιβλιαράκι με τα αρχεία της αντιθρομβωτικής σας θεραπείας, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
  • Να ενημερώνετε το γιατρό σας για όλα τα υπόλοιπα φάρμακα που ενδεχομένως λαμβάνετε, συμπεριλαμβανομένων βιταμινών και άλλων συμπληρωμάτων διατροφής. 
  • Να αναφέρετε στο γιατρό σας αν διαπιστώσετε ότι έχετε πάρει μεγαλύτερη ποσότητα από το φάρμακό σας, ή αν παραλείψατε μια δόση.
  • Να μη λαμβάνετε οποιοδήποτε νέο φάρμακο που δε σας έχει συνταγογραφηθεί από τον θεράποντα γιατρό σας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που μπορείτε να αγοράσετε χωρίς ιατρική συνταγή, χωρίς να ρωτήσετε πρώτα το γιατρό σας.
  • Αν αναζητήσετε οποιαδήποτε άλλη θεραπεία, για παράδειγμα από κάποιον άλλο γιατρό, ή από έναν οδοντίατρο ή από ένα φαρμακοποιό, να τους ενημερώσετε ότι λαμβάνετε αντιπηκτικά.
  • Να διατηρείτε όλα τα φάρμακα στις αρχικές τους συσκευασίες και σε ασφαλές μέρος, μακριά από παιδιά.
  • Να μην κάνετε μεγάλες αλλαγές στη διατροφή σας χωρίς να συμβουλευτείτε τον θεράποντα γιατρό σας.
  • Να παρατηρείτε τακτικά το χρώμα του δέρματός σας και τη κατάστασή του, και να ενημερώνετε το γιατρό σας για οποιαδήποτε μεγάλη αλλαγή.
  • Να αποφεύγετε δραστηριότητες που μπορεί να προκαλέσουν μώλωπες ή τραυματισμό, για παράδειγμα, αθλήματα επαφής.
  • Να προσέχετε ιδιαιτέρως όταν χρησιμοποιείτε ξυράφι ως μέθοδο αποτρίχωσης ή ότανβουρτσίζετε τα δόντια σας. Εξετάστε την περίπτωση να χρησιμοποιήσετε μία μαλακή οδοντόβουρτσα.
  • Προς αποφυγή τραυματισμών, πάντα να φοράτε παπούτσια ή παντόφλες και να χρησιμοποιείτε ανθεκτικά γάντια όταν ασχολείστε με την κηπουρική.
  • Να φοράτε δακτυλήθρα όταν ράβετε.
  • Να ενημερώσετε τον θεράποντα ιατρό σας αν είστε έγκυος ή αν σκοπεύετε να μείνετε έγκυος.
  • Να περιορίσετε την ποσότητα αλκοόλ που πίνετε σε όχι περισσότερα από ένα με δύο ποτήρια την ημέρα. Αυτό σημαίνει όχι περισσότερα από δύο μικρά ποτήρια κρασί, δύο μεζούρες οινοπνευματωδών ή μισό λίτρο μπύρας. Ποτέ μη μεθύσετε!